Wzgórza Piastowskie to jedne z najbardziej malowniczych krajobrazowo terenów Zielonej Góry. Nie jest więc zaskoczeniem, że przyciągają zielonogórzan… Wędrowaliśmy do wieży w przyjemnej atmosferze, wśród zieleni i ciekawych krajobrazów. Dawid Kotlarek opowiadał o historii wieży i przedwojennego, miejskiego parku krajobrazowo-wypoczynkowego, na którego ślady wciąż możemy natknąć się podczas spacerów. Rozmawialiśmy również o dawnej Zielonej Górze, która była miastem należącym do mieszkańców. Dawni zielonogórzanie chętnie zrzeszali się i działali dla miasta. To z ich inicjatywy i dzięki potężnemu zaangażowaniu wielu mieszkańców powstała wieża jak i dawny park miejski (Park Ludowy),  zaplanowany przez sprowadzonego z głębi Niemiec architekta ogrodów z rozmachem, na powierzchni 87 ha! (dla porównania: obecny największy park miejski – Park Tysiąclecia – ma zaledwie 9,6 ha. Tworzony właśnie, na terenach cennych przyrodniczo park, w dolinie Gęśnika ma niecałe 18 ha).

Dawni zielonogórzanie chętnie wypoczywali poza miastem, wśród przyrody.  Aleje spacerowe do wieży były tylko cząstką rozbudowanego, zielonego systemu wypoczynkowo-rekreacyjnego dawnego Grünbergu. Tymczasem nasz spacer był też dobrą okazją do rozmów o współczesnej Zielonej Górze. Zachęcaliśmy do aktywnego udziału w życiu miasta oraz do głosowania w budżecie obywatelskim, również na nasze zadania których zgłosiliśmy aż 14 (2 zostały odrzucone przez Urząd Miasta). Dawid rozdał również kilka książek, które były nagrodami w konkursie pod wieżą. Konkurs miał charakter quizu wiedzy o Wzgórzach Piastowskich. Spacer po raz kolejny udowodnił, że zielonogórzanie to także wspaniali, mądrzy, uśmiechnięci ludzie. A czy takie spotkania z mieszkańcami, w przyjemnej, „zielonej” 😉 atmosferze są w mieście potrzebne? Oto słowa nauczyciela jogi, Sanketa, który także spacerował z nami:

„Nie oczekiwaliśmy tak pięknej odpowiedzi. To było naprawdę miłe wydarzenie, rodzinny spacer po lesie. Myślę, że potrzebujemy takich wydarzeń w każdym mieście. Nie tylko dla fizycznego, ale również psychicznego i społecznego zdrowia…!”

Sanket Arakh

Myślimy, że nic więcej nie trzeba dodawać do tych słów Sanketa. Sami zobaczcie naszą galerię zdjęć ze spaceru…

Inne fotorelacje uczestników spaceru:

Alicja Skowrońska – Spacer do Wieży Wilkanowskiej (1)

Alicja Skowrońska – Spacer do Wieży Wilkanowskiej (2)

Serdecznie zapraszamy!

 

INFORMACJE O OBIEKTACH NA TRASIE SPACERU

(przygotowanie: dr Dawid Kotlarek)

Wzgórza Piastowskie – geneza

Nazwa „Wzgórze Piastowskie” (Piasten-Höhe) funkcjonowała już w przedwojennym Grünbergu. Określano tak otwartą w 1900 r. restaurację, która mieściła się w budynku dzisiejszej siedziby biskupów diecezji zielonogórsko-gorzowskiej, przy ul. Kilińskiego. Być może Wilhelm Bogdan, właściciel obiektu, w ten sposób chciał upamiętnić książęcy ród Piastów będących w posiadaniu miasta prawie do końca XV w.

Park Miejski i Park Ludowy

Z czasem niedaleko restauracji utworzono Park Miejski, a w latach 20-tych XX w. Park Ludowy. Zorganizowano wówczas ogród botaniczny, wytyczono ścieżki spacerowe, wyznaczono punkty widokowe, wystawiono, ławeczki, altany i pergole. Popularnością cieszyły się oczka wodne, a szczególną atrakcję stanowił „czerwony strumień”, który zawdzięczał swoją barwę obecności wodorotlenku żelaza w wodzie. Wybudowano również liczne tory saneczkowe, przy dzisiejszej Górze Tatrzańskiej.

Po 1945 r.

Po 1945 r. teren ten przestał pełnić funkcję parku, stając się lasem komunalnym. W 1973 r. do użytku oddano amfiteatr. Nie była to jednak jedyna zaplanowana inwestycja w tym miejscu. Ówczesne władze miasta miały ambicje wzniesienia drugiej palmiarni w mieście. W miejscu, gdzie dzisiaj mieści się osiedle willi, miał powstać obiekt, w którym przewidziano sale restauracyjne, barowe i konferencyjne. Obok powstać miała wieża widokowa z widokiem na miasto. Mimo, że postawiono fundamenty i szkielet konstrukcji, inwestycji nigdy nie ukończono. W późniejszym czasie były plany wzniesienia w tym miejscu hali sportowej, jednak pomysł ten również nie został zrealizowany. W latach 60-tych odtworzono tor saneczkowy i zorganizowano oświetlony stok narciarski. Początkowo miłośnicy dwóch desek musieli wdrapywać się na szczyt stoku o własnych siła, z czasem do dyspozycji dostali wyciąg, tzw. „wyrwirączkę”. W latach 80-tych XX w. obiektem zarządzali panowie Pac i Filipiuk. Zainwestowali w wyciąg orczykowy, który oficjalnie wystartował 8 lutego 1983 r. Planowali również podwyższenie stoku, jednak nie dostali na to pozwolenia. Wyciągiem zarządzali do 1993 r. Następnie orczyk przeszedł pod zarząd Miejskiego Ośrodka Kultury. Niestety wandale niszczyli systematycznie infrastrukturę wyciągu, a poszczególne jego elementy padały często łupem złodziei. Obiekt nie odzyskał już dawnej świetności.         

Wieża Wilkanowska

Wieża Wilkanowska to jedna z ciekawszych atrakcji malowniczych Wzgórz Piastowskich.
Do użytku oddana została w 1903 r., na najwyższym wzniesieniu w okolicach Zielonej Góry (221 m n.p.m.). Powstała w celu upamiętnienia Otto von Bismarcka, niemieckiego kanclerza. Tego typu obiektów powstało ok. 250. Wieża Wilkanowska jest jedną z siedemnastu takich wież ocalałych na terenie Polski. Pełniła funkcję wieży widokowej. Na jej szczycie mieściła się instalacja ogniowa, z której wydobywające się płomienie przypominać miały o kolejnych rocznicach urodzin “żelaznego kanclerza” oraz ważnych świętach. Obok wieży ulokowana była restauracja, ze stołami “pod chmurką”. Obecnie znajduje się tu obserwatorium przeciwpożarowe, a sama wieża nie jest dostępna do zwiedzania.

INFORMACJA O SPACERZE

Trasa: Piast-Polana przy amfiteatrze do Wieży Wilkanowskiej i z powrotem
Czas trwania: 2 godziny
Prowadzący:
– Idalia Dubicka (przewodnik na trasie)
– dr Dawid Kotlarek (przewodnik po historii)
– Paweł Zalewski (oprawa ogólna spaceru)

Nagrodami w konkursie pod wieżą były książki o historii Zielonej Góry i jego okolic, których autorem lub współautorem jest dr Dawid Kotlarek:

  • 2008. Kotlarek: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze w latach 1947-2016, Zielona Góra: „Pro Libris”, 2017.
  • 2009. Kotlarek, Zielona Góra w niemieckim piśmiennictwie do roku 1945 (w ujęciu historyczno-bibliograficznym),  Zielona Góra: „Pro Libris”, 2008.
  • Czerwieńsk. Monografia miasta, oprac. zespół pod red. Tomasza Nodzyńskiego, Czerwieńsk; Zielona Góra: „Pro Libris”, 2014.
  • Zapisali się w dziejach Środkowego Nadodrza.
  • Szkice biograficzne, red. nauk. Przemysław Bartkowiak, Jarosław Kuczer, Dawid Kotlarek, Zielona Góra: „Pro Libris”, 2009.
  • Zielona Góra na przestrzeni dziejów. Przemiany społeczno-kulturowe, red. nauk. Dawid Kotlarek, Przemysław Bartkowiak, Zielona Góra: „Pro Libris”, 2007.

GALERIA