Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał 4 października 2023 r. do rejestru zabytków dawną wozownię i skład wina pod numerem L-922/A jako zabytek zielonogórskiej tradycji winiarskiej – zabudowę gospodarczą, która służyła firmie winiarskiej B.A. Pliza i R.G. Pilza. W okolicach dzisiejszej ulicy Jedności posiadali oni winnicę z domem winiarskim na Große Steingasse oraz Sammlers Mühlen Revier. Zabytek jest wartościowym przykładem zabudowy gospodarczej związanej z zielonogórskim winiarstwem. Zarówno Lubuska Konserwator jak i Narodowy Instytut Dziedzictwa nie mieli żadnych wątpliwości co do jego wartości zabytkowych! W czasie trwającego postępowania służby ustaliły również, iż budynek jest w złym stanie, ale nie na tyle by go rozbierać. Zabytek wymaga jednak pilnego remontu. Obiektem zainteresował się parę lat temu Grzegorz Biszczanik, opisując go jako pustostan w swoim cyklu #nieznanazielonagóra #zapomnianemiasto #zielonogórskiepustostany. Zaintrygowała nas wmurowana tabliczka z datą 1895 r. Właściciel chciał rozebrać budynek, który jest w stanie dalekim od ideału, to prawda, jednak wg instytucji znających się na rzeczy jest jak najbardziej cenny historycznie. Plany rozbiórki nadal są, mamy jednak nadzieję, że ten historyczny obiekt przy ul. Jedności 80a mimo wszystko przetrwa i zostanie wykorzystany w odpowiedni sposób, jako element winiarskiej historii miasta.
Cała ulica Jedności ma bogaty historyczny charakter, poczynając od kostki brukowej na tym dawnym trakcie komunikacyjnym w kierunku Berlina, po zabytkowe zabudowania Lubuskiej Wytwórni Wódek Gatunkowych Polmos, budynek dawnej poczty konnej, jak na wylotową trasę z miasta przystało (dziś Zajazd Pocztowy) i liczne kamienice i kamieniczki w nienaruszonym układzie urbanistycznym. Idealnie byłoby odnowić ten trakt jako przedłużenie deptaka, z zachowaniem jego unikatowości z początku XX w. Dawna wozownia wpisuje się w ten zamysł.
